Ô nhiễm chất thải rắn đang là vấn đề nóng trong xã hội. Hiện nay, khối lượng rác thải rắn ngày càng nhiều trong khi quy trình xử lý rác thải còn nhiều hạn chế. Điều này đang ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của xã hội, đặt chúng ta vào thách thức xử lý chất thải rắn.
Chất thải rắn là các loại chất thải ở dạng rắn, được tạo ra từ nhiều quá trình khác nhau như sinh hoạt, công nghiệp, sản xuất, kinh doanh,… các chất thải rắn được chia thành nhiều loại bao gồm: chất thải sinh hoạt, chất thải rắn công nghiệp, chất thải rắn y tế, chất thải rắn đô thị, chất thải rắn xây dựng,…
Ô nhiễm chất thải rắn là khi các loại chất thải rắn này được xả thải ra môi trường mà chưa được xử lý hay xử lý chưa hiệu quả, gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường tại khu vực, ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của hệ sinh thái và cả sức khỏe của con người. Các chất thải rắn thông thường khó có thể bị phân hủy nhanh chóng bởi tự nhiên, trong khi đó các chất thải độc hại lại gây ra những hậu quả nguy hiểm nếu không được xử lý đúng cách.
Tại Việt Nam hiện nay, vấn đề xử lý rác thải đã được quan tâm nhiều hơn, tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế. Lượng rác thải ra ngày càng tăng, gây ra áp lực lớn cho hệ thống quản lý và xử lý rác thải vốn còn yếu kém. Các bãi rác thường xuyên bị quá tải, các công nghệ xử lý rác thải chưa đáp ứng được số lượng rác mỗi ngày.
Công nghệ xử lý rác thải hiện đại, tiên tiến vẫn chưa được triển khai rộng rãi, tính đến thời điểm hiện tại, mới chỉ có 2 nhà máy đốt rác phát điện tại khu vực miền Bắc đã được đi vào hoạt động. Còn lại được xử lý theo các phương pháp khác, trong đó chủ yếu là chôn lấp. Các bãi rác lớn gây ra nhiều vấn đề môi trường tại khu vực, ảnh hưởng không nhỏ đến bộ phận người dân sinh sống.
Ô nhiễm chất thải rắn mang đến nhiều tác động tiêu cực đến môi trường và cả sức khỏe của con người, không những thế, nó còn có hệ lụy ảnh hưởng đến cả thế hệ sau này. Nguyên nhân ô nhiễm chất thải rắn có nhiều yếu tố khác nhau tạo thành, ảnh hưởng đến môi trường có thể kể đến:
Ô nhiễm môi trường nước
Tác động rõ ràng nhất mà chúng ta có thể nhìn thấy ngay bằng mắt thường đó là ảnh hưởng đến môi trường nước. Chất thải rắn khi xả thải ra sông, hồ, ao hay biển sẽ gây ra ô nhiễm nguồn nước, chúng sẽ không được phân hủy mà nổi lềnh bềnh trên mặt nước gây mất mỹ quan, bốc mùi hôi thối, làm giảm diện tích tiếp xúc của nước với không khí. Rác thải gây ra tình trạng tắc nghẽn lưu thông, ảnh hưởng đến hệ sinh thái và cuộc sống của các loài động vật dưới nước.
Các bãi chôn lấp chất thải khiến nguồn nước ngầm bị ô nhiễm nghiêm trọng. Trong quá trình phân hủy tự nhiên dưới lòng đất, các chất hóa học, chất khó phân hủy thấm xuống lòng đất, đi vào nguồn nước ngầm gây ô nhiễm nguồn nước. Đây là nguyên nhân bệnh tật nguy hiểm cho con người trong thời hiện đại.
Ô nhiễm môi trường đất
Các đống rác chất đống lâu ngày không được xử lý, chất thải nhựa vương vãi khắp nơi, những loại chất thải khó phân hủy khi xả thải ra môi trường sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường đất. Sau nhiều ngày, các chất hóa học, chất kim loại thấm vào lòng đất gây ra ô nhiễm, điều này sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe con người theo đường thức ăn, nước uống.
Các chất thải độc hại khi ngấm vào đất sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thực vật, gây hại cho cây trồng. Bệnh tật cũng từ đây mà sinh ra.
Ô nhiễm không khí
Không chỉ riêng khu vực tập kết rác, bất kì bãi rác nào cũng đều bốc ra những mùi hôi thối, khó chịu ảnh hưởng đến cuộc sống của con người. Một trong những nguyên nhân chính đó là việc không phân loại rác khi xả thải, dẫn đến các chất thải hữu cơ và vô cơ đều được ở cùng nhau, các chất hữu cơ phân rã nhanh trong điều kiện tự nhiên là nguyên nhân trực tiếp gây ra ô nhiễm này. Các loài động vật như ruồi, muỗi, côn trùng sẽ tập trung lại và gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người theo nhiều cách khác nhau.
Ô nhiễm chất thải rắn xảy ra ngày càng nghiêm trọng bởi nhiều nguyên nhân. Trong thời đại dân số ngày càng gia tăng, xã hội ngày càng phát triển, lượng rác thải ra đang tăng theo từng ngày, vẫn đề rác thải rắn đang trở nên nghiêm trọng, những núi rác chất đống tại các khu vực tập trung rác thải ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường đất, nước và không khí. Bên cạnh đó, vấn đề xử lý rác thải hiệu quả vẫn đang là thách thức với nhiều quốc gia và cả Việt Nam khi mà các phương pháp xử lý rác thải rắn vẫn đang có công suất quá nhỏ so với lượng rác thải ra mỗi ngày.
Trong vấn đề này, nhận thức và ý thức của người dân cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu lượng rác thải sinh hoạt. Tại các nước phát triển, bên cạnh những công nghệ xử lý rác thải hiện đại, người dân cũng có ý thức trong việc phân loại rác thải và bảo vệ môi trường. Đó là yếu tố vô cùng quan trọng để giảm thiểu khối lượng rác thải rắn, giảm thiểu ô nhiễm chất thải rắn đối với hành tinh của chúng ta.
Tin tức liên quan