Intracom Group

Với sự đa dạng về triết lý, phương pháp tu tập và các truyền thống văn hóa đặc trưng đã hình thành 9 hệ phái Phật giáo Việt Nam. Vậy 9 hệ phái Phật giáo Việt Nam có nguồn gốc ra đời như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau của Intracom Group.

Khái niệm về giáo hội Phật giáo Việt Nam?

Tổ chức Phật giáo toàn quốc của Việt Nam, Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) là đại diện Tăng, Ni và Phật tử Việt Nam trong và ngoài nước.

GHPGVN cũng là thành viên các tổ chức Phật giáo Quốc tế mà Giáo hội tham gia và là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. GHPGVN được thành lập sau Hội nghị thống nhất Phật giáo Việt Nam tại chùa Quán Sứ, Hà Nội, được triệu tập bởi Ban Vận động Thống nhất Phật giáo Việt Nam vào ngày 7 tháng 11 năm 1981 nhằm thống nhất tất cả sinh hoạt Phật giáo của tăng ni, phật tử Việt Nam. 

Quyền Pháp chủ của Giáo hội Phật giáo Việt Nam hiện nay là đại lão hòa thượng Thích Trí Quảng. Ngoài Văn phòng Trung ương Giáo hội đặt tại Chùa Quán Sứ, Văn phòng Thường trực của Giáo hội tại Thành phố Hồ Chí Minh nằm tại Thiền viện Quảng Đức.

Phương châm của GHPGVN là: Đạo pháp – Dân tộc – Chủ nghĩa xã hội trên cơ sở kính ngưỡng, phụng hành Giáo pháp, Giới luật Phật chế và tuân thủ Pháp luật nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.

Nguồn gốc hình thành 9 hệ phái Phật giáo Việt Nam

Ngày 7/11/1981, một sự kiện quan trọng đã diễn ra trong lịch sử Phật giáo Việt Nam (PGVN), là việc tổ chức Đại hội Đại biểu Thống nhất Phật giáo toàn quốc lần đầu tiên, tại chùa Quán Sứ, Thủ đô Hà Nội.

Phật pháp là gì? Khám phá bản chất và giáo lý của phật phápXem ngay!

Từ sự kiện này, đã hình thành 9 tổ chức hệ phái bao gồm: Giáo hội Tăng già Khất sĩ Việt Nam, Hội Phật học Nam Việt, Giáo hội Phật giáo Cổ truyền Việt Nam, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, Giáo hội Tăng già Nguyên thủy Việt Nam, Thiên Thai Giáo Quán Tông; Ban Liên lạc Phật giáo yêu nước thành phố Hồ Chí Minh; Hội Phật giáo Thống nhất Việt Nam và Hội Đoàn kết sư sãi yêu nước miền Tây Nam Bộ cùng Ban Vận động thống nhất Phật giáo Việt Nam, đã hợp tác thành lập Giáo hội PGVN (GHPGVN) ngày nay.

Nguyện vọng của toàn thể Phật giáo không chỉ là việc thống nhất PGVN, mà đó còn là chân lý cần thiết của đạo Phật, như Thượng tọa Thích Minh Châu đã nêu trong báo cáo về sứ mệnh của Ban Vận động thống nhất PGVN: “Chỉ thông qua thống nhất Phật giáo mới, chúng ta mới có thể đoàn kết được toàn bộ Tăng Ni và Phật tử cả nước, từ đó mới có thể thực hiện những công việc trọng đại của PGVN”.

Hiến chương của GHPGVN đã được thông qua trong Đại hội đầu tiên, cùng với việc bổ nhiệm nhân sự cho nhiệm kỳ đầu tiên (1981-1987). Hội đồng Chứng minh bao gồm 50 vị, trong khi Hội đồng Trị sự có 49 vị. Hội đồng Trị sự được chia thành 6 ban và viện Trung ương; đồng thời, đã thành lập 28 Ban Trị sự Phật giáo tại các tỉnh, thành phố và 02 Trường Cao cấp Phật học Việt Nam. Nhiệm kỳ đầu tiên được coi là giai đoạn xây dựng và củng cố nền tảng của GHPGVN.

Trong nhiệm kỳ thứ hai (1987-1992), Giáo hội tiến hành phát triển các hoạt động dựa trên chương trình có 6 điểm nội dung, thích ứng với thời kỳ đổi mới của đất nước. Hội đồng Chứng minh có 37 thành viên, Hội đồng Trị sự có 60 thành viên, cùng với việc thành lập 40 đơn vị Ban Trị sự Phật giáo tại các tỉnh, thành phố và hoạt động của 07 Ban, Viện Trung ương.

Trong nhiệm kỳ thứ ba (1992-1997), Hội đồng Chứng minh có 33 thành viên, Hội đồng Trị sự có 70 thành viên. Giáo hội hoạt động với 10 ban, viện Trung ương và 41 đơn vị Ban Trị sự Phật giáo tại các tỉnh, thành phố. Số lượng Tăng Ni và cơ sở tự viện phát triển, với tổng số 15.777 Tăng Ni và 8.463 cơ sở tự viện, chiếm 3/4 dân số Phật tử. Nhiệm kỳ thứ ba tiếp tục mở rộng chương trình hoạt động 6 điểm, thể hiện bằng phương châm “Đạo pháp – Dân tộc – Chủ nghĩa xã hội”, phù hợp với tinh thần mở cửa của đất nước, hướng tới mục tiêu xây dựng xã hội dân giàu, nước mạnh, công bằng, dân chủ và văn minh.

Trong nhiệm kỳ thứ tư (1997-2002), Hội đồng Chứng minh có 67 thành viên, Hội đồng Trị sự có 94 thành viên. Giáo hội đã thành lập một số Ban Trị sự mới tại các tỉnh, nâng tổng số Ban Trị sự địa phương lên 45 đơn vị tại các tỉnh, thành phố. Số lượng Tăng Ni và cơ sở tự viện tiếp tục tăng lên, với 28.787 Tăng Ni và 10.383 cơ sở tự viện. Nhiệm kỳ này là giai đoạn tổng kết những thành tựu của Giáo hội trong những năm cuối thế kỷ XX, đồng thời chuẩn bị cho sự vững chắc khi bước sang thế kỷ XXI.

Trong nhiệm kỳ thứ năm (2002-2007), Hội đồng Chứng minh có 84 thành viên, Hội đồng Trị sự có 95 thành viên chính thức và 24 thành viên dự khuyết. Tổng cộng có 52 đơn vị Ban Trị sự Phật giáo tại các tỉnh, thành phố. Số lượng Tăng Ni và cơ sở tự viện tiếp tục phát triển mạnh mẽ: 36.512 Tăng Ni và 14.321 cơ sở tự viện. Đây là nhiệm kỳ đầu tiên của Giáo hội khi bước vào thế kỷ XXI.

Tìm hiểu về văn hóa Phật giáo truyền thốngXem ngay!

Trong nhiệm kỳ thứ sáu (2007-2012), lịch sử PGVN trong thời hiện đại đã chứng kiến một giai đoạn phát triển đầy rực rỡ, đồng thời đánh giá 25 năm kể từ khi GHPGVN được thành lập. Về tổ chức, Giáo hội có 97 thành viên Hội đồng Chứng minh, 147 thành viên Hội đồng Trị sự, và 48 uỷ viên dự khuyết. Đồng thời, có 56 Ban Trị sự và Ban Đại diện Phật giáo tại các tỉnh, thành phố. Tổng cộng, có 44.498 Tăng Ni và Ni, cùng với 14.775 cơ sở tự viện.

Nhiệm kỳ thứ bảy (2012-2017) với chủ đề “Kế thừa – ổn định – phát triển”, GHPGVN đã hoàn thiện hệ thống tổ chức của mình. Hệ thống này bao gồm ba cấp hành chính của Giáo hội: cấp Trung ương, cấp tỉnh, thành phố, và cấp quận, huyện. Giáo hội có 89 thành viên Hội đồng Chứng minh, 199 Ủy viên Hội đồng Trị sự chính thức và 61 ủy viên dự khuyết. Cũng trong nhiệm kỳ này, Giáo hội đã có 13 ban, viện Trung ương và 63 đơn vị Phật giáo cấp tỉnh, thành phố trên toàn quốc; cùng hàng trăm đơn vị Phật giáo cấp quận, huyện, thị xã thuộc tỉnh. Tổng cộng, có 46.495 Tăng Ni và Ni, cùng với 14.778 cơ sở tự viện.

Trong thời kỳ từ 2017 đến 2022, nhiệm kỳ thứ tám đánh dấu một giai đoạn phát triển về cả chiều rộng và chiều sâu của Giáo hội, sau hơn 35 năm kể từ khi thành lập, xác định rõ vị thế của GHPGVN trong bối cảnh hội nhập và phát triển, cả trong nước và quốc tế. Trong nhiệm kỳ này, Giáo hội có 96 thành viên Hội đồng Chứng minh, 224 Ủy viên Hội đồng Trị sự chính thức và 45 ủy viên dự khuyết. Tổng số Tăng Ni và Ni là 53.491, cùng với 18.466 cơ sở tự viện.

Trải qua quá trình hình thành, ổn định và phát triển trong suốt 40 năm, PGVN đã khẳng định mình là người kế thừa truyền thống 2000 năm của Phật giáo, đồng hành cùng dân tộc. Sự phát triển bền vững của Giáo hội không chỉ là nền tảng vững chắc cho niềm tin và đạo pháp của tăng Ni và Ni, mà còn đóng góp quan trọng vào công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế – xã hội qua nhiều giai đoạn.

Trải qua hành trình hình thành và phát triển, 9 hệ phái Phật giáo Việt Nam đã thành công trong nhiều lĩnh vực như tăng sự, giáo dục, văn hóa và từ thiện. Các hoạt động đối ngoại và quốc tế cũng đã nâng cao vị thế của Phật giáo. Những thành tựu này là nền tảng cho sự phát triển bền vững của Giáo hội, đồng thời củng cố niềm tin đạo pháp của tăng, ni và Phật tử trong cả nước.